fbpx

Tüzük

GÖNÜLLÜ HAREKETİ DERNEĞİ TÜZÜĞÜ 

MADDE 1 – Derneğin Adı ve Merkezi

Derneğin Adı: “Gönüllü Hareketi Derneği”dir. Kısa adı “Gönüllü Hareketi”dir. Uluslararası alanda dernek adının İngilizcesi “Volunteer Movement” şeklinde kullanılır. Derneğin merkezi Bursa’dır. Şubesi açılabilir.

MADDE 2 – Derneğin Misyon, Vizyon, Amaç, İlke ve Değerleri ile Bu Amacı Gerçekleştirmek İçin Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri İle Faaliyet Alanı

Misyon (Varoluş Nedeni?)

Bireylerin potansiyelini, toplumsal sorunlar ve ihtiyaçlar doğrultusunda gönüllü bir harekete dönüştürmek.

Vizyon (Nereye Ulaşmak?)

Gönüllülüğü yaşam tarzı haline getirmiş ve bütün alanlarında aktif katılıma yer açmış bir toplum oluşturmak.

İlke ve Değerleri (Vizyona Ulaşmak İçin Vazgeçilmezler)

  • Gönüllülük,
  • Aktif katılım,
  • Fırsat eşitliği ve dayanışma,
  • Toplumsal sorunlara duyarlılık,
  • Gelişim ve değişime açıklık,
  • Sonuç ve çözüm odaklı yaklaşım,
  • Sürdürülebilirlik,
  • Hesap verebilirlik ve şeffaflık,

Amaçlar

  • Bireylerin gönüllülük yapabilecekleri programlar hazırlamak, gerekli eğitimleri sunmak, kurumlara gönüllülük alanı ile ilgili destek vermek ve toplum genelinde gönüllülük oranını artırmak,
  • Toplumda fırsat eşitliğini sağlamak, bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve ihtiyaç sahiplerine destek olmak,
  • Bireylerin demokratik hayata aktif katılımı güçlendirmek ve karar alma mekanizmalarına katılımı artırmak,
  • Tarihi, turistik ve kültürel değerler ile yaşadığımız çevre ve doğanın korunması ve sahip çıkılmasını sağlamak,
  • Gençlere proaktif bireyler olmaları için destek olmak, geleceğin iş ve mesleklerine hazırlamak ve sosyal girişimciliği yaygınlaştırmak,
  • Ulusal ve uluslararası faaliyetler ile kültürler arası diyalogu geliştirmek ve dünya vatandaşlığının benimsenmesini sağlamak,
  • Vatandaşların gönüllülük esaslı faaliyetleri gerçekleştirebilmesi ve paylaşım kültürünü yaygınlaştırılabilmesi için kendi yerellerinde bir araya gelebileceği fiziksel mekanlar tasarlamak, hayata geçirmek ve işleyişini sürdürmek.

Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri

  • Dünya’daki sivil toplum faaliyetlerini takip ederek yerelde ve ulusalda etkinleştirilmesi ve geliştirilmesini sağlamak,
  • Atölye çalışmaları, kurs, seminer, kongre, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek,
  • İhtiyaç duyulan olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, çalışmalarını duyurmak için amaçları doğrultusunda gazete, dergi, kitap gibi yayınlar ile çalışma ve bilgilendirme bültenleri çıkarmak,
  • İhtiyaç duyulan sağlıklı bir çalışma ortamlarını sağlamak, her türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek,
  • Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek,
  • Çeşitli ekonomik faaliyetler, gezi, spor, konferans, panel, açık oturum, seminer, çay, balo ve görsel gösteriler gibi ulusal, uluslararası sosyal, kültürel ve akademisyen, öğrenci, iş dünyası gruplarını bir araya getirmek amaçlı organizasyonlar gerçekleştirmek. Bu organizasyonlar çerçevesinde Dernekler Kanunu çerçevesinde süreli ve süresiz yayınlar çıkarmak, tanıtıcı broşür ve poster bastırmak derneğin çalışma biçimlerini oluşturur,
  • Okul, kurs, yuva, yurt, pansiyon, konukevi, eğitim merkezi, gençlik merkezi, kültür evi, sosyal-kültürel etkinlik merkezi, kütüphane, sportif etkinlikler için yerleşik alanlar, kamplar, tesisler kurmak ve bunları işletmek,
  • Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları tefriş etmek,
  • Üyeleri arasında beşerî münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi için yemekli toplantılar, konser, balo, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlenceli etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak,
  • Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek,
  • Vakıf kurmak, federasyon kurmak veya kurulu bir federasyona katılmak, gerekli izin alınarak derneklerin izinle kurabileceği tesisleri kurmak,
  • Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla proje bazında ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak,
  • Benzer amaçlı derneklerden, işçi ve işveren sendikalarından ve meslekî kuruluşlardan maddî yardım almak ve adı geçen kurumlara maddî yardımda bulunmak,
  • 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek,
  • Gerekli görülen yerlerde, dernek faaliyetlerine katkı sağlayacak temsilcilikler açmak,
  • Diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak,
  • Gençlerin sosyal-kültürel yaşamlarını ve eğitimlerini desteklemek üzere burs vermek,
  • Sosyo-ekonomik açıdan sorunlar yaşayan bireylerin ve ailelerin ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olarak; ilgili yasal düzenlemeler doğrultusunda gıda bankası kurmak ve gıda bankacılığı yapmak,
  • Fon kuruluşları ve hibe programlarına başvuru yapmak ve projeler hazırlamak.

Derneğin Faaliyet Alanı

Dernek gönüllülük, aktif vatandaşlık ve eğitim alanında faaliyet gösterir.

MADDE 3 – Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri

Dernekte bireysel, kurumsal ve onursal olmak üzere üç tür üyelik bulunmaktadır.

Üye Olma Koşulları

Derneğe üye olmak için adayın Türk Medeni Kanunu ve Dernekler Kanunu’na göre üye olma hakkına sahip bulunması; 18 yaşını doldurmuş olması; tüzük hükümlerini kabul ve beyan etmesi, Yönetim Kurulunca kabul kararının alınması zorunludur.

Üyelik başvurusunda bulunan kişilerin aşağıda şartlardan en az birini taşıması gereklidir:

  • Dernek faaliyetlerine en az 6 (altı) ay süre katılmış ve 100 (yüz) saat gönüllülük yapmış olmak,
  • En az 1 (bir) yıl süre ile derneğin düzenli bağışçısı olmak,
  • Sivil toplum alanında deneyimli ve dernek çalışmalarına katkı sağlayabilecek etki alanına sahip olmak,

Yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için Türkiye’de en az 1 (bir) yıl oturum hakkına sahip olması da gerekir.

Başvuru İşlemi

Üye olmak için başvuruda bulunan kişiler;

  • Aday üyenin üye olabilmek için gerekli niteliklere sahip olup olmadığını belirlemek üzere hazırlanmış üyelik başvuru formu ve beyannameyi doldurmak, özgeçmişini, yetkili merciden alacağı adli sicil kaydını gösterir belgeyi başvuru formuna eklemek,
  • Başvuru formuna ve beyannameye yazdığı bilgilerin doğruluğunu imza altına almak,
  • Kaydı açık iki üye tarafından önerilmiş olmak,
  • Yeteri kadar fotoğraf vermek,
  • Yüz kızartıcı bir suçtan hüküm giymemiş olmak zorundadır.

Üyeliğe Kabul İşlemi

Yazılı ve eksiksiz yapılan üyelik başvurusu kayda alınarak, Yönetim Kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.

Üyelik başvurusu kabul edilen kişi, Yönetim Kurulunun kabul karar tarihi göz önüne alınarak takvim yılı esasına göre üyelik aidatını ödemek durumundadır.

Eski Üyelerin Yeniden Üye Olması

Dernek üyeliğinden istifa edenlerin 6 (altı) ay, dernekle ilişkisi kesilen kişilerin 1 (bir) yıl süre zarfında yeniden üyelik başvuruları kabul edilmez.

Yeniden üye olmak isteyen kişi, üyelik için bir dilekçe ve yeniden üye olmak istemesini açıklayıcı bir üst yazı ile Yönetim Kuruluna başvuruda bulunur.

Yönetim Kurulu başvuruda bulunan kişinin geçmişi ve bugünkü durumuna göre bir değerlendirmede bulunur. Varsa derneğe olan aidat borcunun ödenmesi, ödünç almış olduğu cihazların ya da evrakların on beş gün içerisinde teslim edilmesinden sonra Yönetim Kurulunun uygun görmesi durumunda üyeliğe kabul edilir.

Kurumsal Üyelik

Tüzel kişiler derneğin kurumsal üyesi olabilir. Kurum yetkilisi tarafından kurumsal üyelik başvuru formu ve istenecek diğer belgelerin sunulmasıyla üyelik başvurusu yapılır. Üyelik kabul işlemleri bireysel üyelik kabulündeki gibidir. Her kurumsal üye, 1 (bir) temsilci ile Genel Kurulda temsil edilir ve 1 (bir) oy hakkı bulunur. Kurumsal üyeler, temsilcisini istediği zaman yazı ile bildirmek suretiyle değiştirebilir.

Onursal Üyelik

Topluma, derneğe ve eğitime maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar Yönetim Kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir. Bu üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Onursal üyelerden aidat alınmaz.

MADDE 4 – Üyelikten Çıkma

Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir.

Üyenin istifa dilekçesi Yönetim Kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.

MADDE 5 – Üyelikten Çıkarılma

Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller:

  • Dernek tüzüğüne aykırı davranışlarda bulunmak,
  • Verilen görevlerden sürekli kaçınmak,
  • Yazılı ikazlara rağmen üyelik aidatını üç ay içinde ödememek,
  • Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak,
  • Derneğin itibar ve imajına zarar verecek nitelikte davranışta bulunmak,
  • Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak,

Yukarıda sayılan durumlardan birinin tespiti halinde Yönetim Kurulu kararı ile üyelikten çıkarılır.

Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez.

MADDE 6 – Dernek Organları

Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir.

  • Genel Kurul,
  • Yönetim Kurulu,
  • Denetim Kurulu,

Yönetim Kurulu ayrıca gerekli gördüğü alanlarda, üyeleri arasından seçerek yardımcı kurulları oluşturabilir. Bu kurullara, zaruri organların görev, yetki ve sorumlulukları devredilemez.

MADDE 7 – Genel Kurulunun Kuruluş Şekli, Toplanma Zamanı ve Çağrı ve Toplantı Usulü

Genel Kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.

Genel Kurul;

  • Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,
  • Yönetim veya Denetim Kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.

Olağan Genel Kurul, iki (2) yılda bir, mart ayı içerisinde, Yönetim Kurulunca belirlenecek gün, yer ve saatte toplanır.

Genel Kurul toplantıya Yönetim Kurulunca çağrılır.

Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hâkimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.

Çağrı Usulü*

Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler; en az on beş gün önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi en az bir gazetede veya derneğin internet sayfasında ilan edilmek, yazılı olarak bildirilmek, üyenin bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek veya mahalli yayın araçları kullanılmak suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.

Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.

Genel Kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.

Toplantı Usulü*

Genel Kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Genel Kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.

Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı Yönetim Kurulu Başkanı veya görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de Yönetim Kurulunca bir tutanak düzenlenir.

Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.

Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazirun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.

Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.

Genel Kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.

Genel Kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler Genel Kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin Yönetim Kurulu Başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır

Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır.  Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler Yönetim Kurulu Başkanına teslim edilir. Yönetim Kurulu Başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.

MADDE 8 – Genel Kurulun Oy kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri

Genel Kurulda, Yönetim ve Denetim Kurulu açık ya da gizli oylama ile seçilebilir. Hangi tür oylama yapılacağına Genel Kurul karar verir. Diğer konulardaki kararlar ise açık oylanır.

Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kâğıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır.

Açık oylamada, Genel Kurul Başkanının belirteceği yöntem uygulanır.

Genel Kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.

Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar*

Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir.         Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.

MADDE 9 – Genel Kurulun Görev ve Yetkileri

Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır:

  • Dernek organlarının seçilmesi,
  • Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
  • Yönetim ve Denetim Kurulları raporlarının görüşülmesi ve Yönetim Kurulunun ibrası,
  • Yönetim Kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
  • Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerek görüldüğünde haklı sebeplerle onların görevden alınması,
  • Üyeliğin reddi veya üyelikten çıkarma hakkında verilen yönetim kurulu kararlarına karşı yapılan itirazların incelenmesi ve karara bağlanması,
  • Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda Yönetim Kuruluna yetki verilmesi,
  • Yönetim Kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
  • Dernek Yönetim ve Denetim Kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,
  • Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması,
  • Derneğin şubelerinin açılmasının kararlaştırılması ve açılmasına karar verilen şube ile ilgili işlemlerin yürütülmesi hususunda Yönetim Kuruluna yetki verilmesi,
  • Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,
  • Derneğin vakıf kurması,
  • Derneğin fesih edilmesi,
  • Yönetim Kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,
  • Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması,
  • Mevzuatta Genel Kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi.

MADDE 10 – Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri

Yönetim Kurulu, yedi asıl ve beş yedek üye olarak Genel Kurulca seçilir.

Yönetim Kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak başkan, genel sekreter, sayman ve üyeleri belirler. Uygun görüldüğü takdirde üye için bir başka görevlendirme de yapılabilir.

Yönetim Kurulu, tüm üyelerin haber edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir. Üye tam sayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.

Yönetim Kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu ya da sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.

Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri

Yönetim Kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.

  • Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek,
  • Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
  • Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak Genel Kurul onayına sunmak,
  • Genel Kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
  • Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak,
  • Genel Kurulda alınan kararları uygulamak,
  • Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile Yönetim Kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında Genel Kurula sunmak,
  • Bütçenin uygulanmasını sağlamak,
  • Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,
  • Derneğin amacını gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak,
  • Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,

MADDE 11 – Denetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri

Denetim Kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir.

Denetim Kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu ya da sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.

Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri

Denetim Kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde Yönetim Kuruluna ve toplandığında Genel Kurula sunar.

Denetim Kurulu; gerektiğinde Genel Kurulu toplantıya çağırır.

MADDE 12 – Derneğin Gelir Kaynakları

Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.

  • Üyelik giriş ve yıllık üyelik ödentileri,
  • Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar,
  • Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
  • Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,
  • Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar,
  • Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,
  • Reklam gelirleri,
  • Sponsorluk gelirleri,
  • Her çeşit isim hakkı ve patent gelirleri,
  • Yürütülen ve/veya ortak olunan yerel, ulusal ve uluslararası projelerin hibelerinden sağlanan gelirler,
  • Diğer gelirler.

Üyelik Aidatları

Bireysel üyelerden giriş ödentisi olarak 100 TL, takvim yılı esasına göre yıllık 250 TL üyelik ödentisi alınır. 

Kurumsal üyelerden giriş ödentisi olarak 1.000 TL, takvim yılı esasında göre yıllık 6.000 TL üyelik ödentisi alınır.

Bu miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir.

MADDE 13 – Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler

Defter tutma esasları;

Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin 2012 yılı için 500 bin TL’yi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.

Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.

Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın Yönetim Kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.

Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.

Kayıt Usulü

Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.

Tutulacak Defterler

Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.

1) İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:

  • Karar Defteri: Yönetim Kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
  • Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
  • Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
  • İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.

2) Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:

  • (a) bendinin 1, 2, ve 3’üncü bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.
  • Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.

Defterlerin Tasdiki

Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler (Büyük Defter hariç) kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.

Hesap Dönemi

Dernekte hesap dönemi bir takvim yılıdır. Hesap Dönemi 1 Ocak’ta başlar ve 31 Aralık’ta sona erer.

Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi

İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği Ek-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yıl sonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir. 

MADDE 14 – Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri*

Gelir ve gider belgeleri;

Dernek gelirleri (Dernekler Yönetmeliği Ek-17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.

Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği Ek-13’te örneği bulunan) “Gider Makbuzu” veya “Banka Dekontu" gibi belgeler harcama belgesi olarak kullanılır.

Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği Ek-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.

Bu belgelere; Ek-13, Ek-14 ve Ek-15’te gösterilen biçim ve ebatta, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılarak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılarak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.

Alındı Belgeleri

Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği Ek-17’de gösterilen biçim ve ebatta) Yönetim Kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.

Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.

Yetki Belgesi

Yönetim Kurulu asıl üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, Yönetim Kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği Ek-19’da örneği bulunan) “Yetki Belgesi “dernek tarafından üç nüsha olarak düzenlenerek, dernek Yönetim Kurulu Başkanı’nca onaylanır. Yönetim Kurulu asıl üyeleri yetki belgesi olmadan gelir tahsil edebilir.

Yetki belgelerinin süresi yönetim kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi, derneğin kendiliğinden dağıldığının tespit edilmesi veya fesih edilmesi gibi hallerde, verilmiş olan yetki belgelerinin dernek Yönetim Kuruluna bir hafta içinde teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi Yönetim Kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir.

Gelirlerin Tahsil Edilmesi;

Dernek adına gelir tahsil etmekle yetkili olan kişiler, tahsil ettikleri paraları otuz gün içerisinde dernek saymanına teslim ederler veya derneğin banka hesabına yatırırlar. Ancak, tahsilatı 1000 TL’yi geçenler, otuz (30) günlük süreyi beklemeksizin tahsil ettikleri parayı en geç bir (1) hafta içerisinde dernek saymanına teslim ederler veya derneğin banka hesabına yatırırlar.

Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi;

Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.

MADDE 15 – Beyanname Verilmesi*

Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği Ek-21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek Yönetim Kurulu tarafından doldurarak, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından mahallin mülki idare amirliğine verilir.

MADDE 16 – Bildirim Yükümlülüğü*

Mülki amirliğe yapılacak bildirimler;

Genel Kurul Sonuç Bildirimi

Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği Ek-3’te yer alan) “Genel Kurul Sonuç Bildirimi" mülki idare amirliğine verilir. Genel Kurul Toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; genel kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası Yönetim Kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde ve bir yazı ekinde mülki idare amirliğine verilir.

Taşınmazların Bildirilmesi

Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği Ek-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.

Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi

Yurtdışından yardım alınacak olması durumunda (Dernekler Yönetmeliği Ek-4’te yer alan) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” doldurulur ve mülki idare amirliğine verilir.

Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.

Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Birlikte Yürütülen Ortak Projelerle ilgili Bildirim

Derneğin görev alanına ilişkin konularda kamu kurum ve kuruluşları ile yürüttüğü ortak projelerle ilgili olarak yapılan protokol ve projenin örneği (Dernekler Yönetmeliği Ek-23’de gösterilen) “Proje Bildirimi”ne eklenerek, protokol tarihini izleyen bir ay içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin valiliğine verilir.

Değişikliklerin Bildirilmesi

Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği Ek-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği Ek 25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.

Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.

MADDE 17 – Derneğin İç Denetimi

Dernekte genel kurul, Yönetim Kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, Yönetim Kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir. Genel kurul veya Yönetim Kurulu, gerek görülen hallerde denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir.

MADDE 18 – Derneğin Borçlanma Usulleri         

Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde Yönetim Kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.

MADDE 19 – Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği

Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.

Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.

MADDE 20 – Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli

Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.

Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.

Tasfiye İşlemleri

Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Gönüllü Hareketi Derneği” ibaresi kullanılır.

Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.

Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.

Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.

Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son Yönetim Kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir Yönetim Kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır. 

MADDE 21 – Hüküm Eksikliği

Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu Kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.

Bu tüzük 21 (Yirmibir) maddeden ibarettir.

Son Değişiklik Tarihi: 7 Nisan 2022